Kaşar peyniri, özellikle inek sütünden üretilen, yarı sert veya sert yapıya sahip bir süt ürünüdür. Kimi zaman koyun sütü ile karışık da yapılabilir. Genellikle sarımsı renkte ve homojen bir yapıya sahiptir. Üretiminden sonra kısa sürede tüketime sunulabilen taze kaşar ve en az 6 ay olgunlaştırılarak yapılan eski kaşar olmak üzere iki ana tipi vardır.

Kaşar peyniri, preslenmiş ve kalıba alınmış yapısıyla diğer peynir çeşitlerinden ayrılır. Eritilerek pizza, tost, börek gibi birçok yemekte kullanılabilirken, kahvaltılarda da sade olarak tüketilir.

Kaşar peyniri, Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde üretilse de en kaliteli ve geleneksel kaşarların başında Kars kaşarı gelir. Kars ve Ardahan gibi Doğu Anadolu Bölgesi illeri, soğuk iklimleri ve yüksek rakımlarıyla hayvancılık açısından elverişlidir. Bu da süt kalitesine yansır ve kaşarın lezzetini artırır.

Coğrafi işaret tescili almış olan Kars eski kaşarı, koyun sütü kullanılarak yapılır ve en az 6 ay süreyle mağaralarda ya da uygun koşullarda dinlendirilerek lezzetini bulur. Bu süreçte peynire özel bir aroma kazandıran doğal küf tabakası oluşur.

Kaşar peyniri, Osmanlı döneminden bu yana üretilen geleneksel bir Türk peyniridir. Bulgaristan, Makedonya gibi Balkan ülkelerinde de benzer türleri bulunmakla birlikte, Türkiye’de özellikle Kars, Erzurum, Ardahan gibi doğu illerinde gelişmiştir. Geleneksel yöntemlerle üretilen kaşar, Anadolu’nun kültürel miraslarından biri olarak görülür.

Kaşar peyniri üretim süreci şu temel adımlardan oluşur:

1. Süt pastörize edilir veya geleneksel yöntemle ısıtılır.
2. Mayalama işlemi yapılır ve peynirin pıhtılaşması sağlanır.
3. Pıhtı haline gelen süt kesilir, süzülür ve yoğrulur.
4. Yoğrulmuş peynir sıcak suda haşlanır, bu aşamada elastik bir yapı kazanır.
5. Kalıplara alınarak preslenir ve belirli bir süre bekletilir.
6. Taze olarak tüketilecekse birkaç gün sonra satışa sunulur; eski kaşar yapılacaksa 6-12 ay arasında dinlendirilir.

Taze kaşar, üretildikten birkaç gün sonra tüketilebilen, daha yumuşak ve hafif aromalı bir peynirdir. Eski kaşar ise olgunlaştırılmış, daha sert yapıda ve yoğun aromalıdır. Bu fark, özellikle tadımda ve kullanım alanlarında kendini gösterir. Eski kaşar daha çok şarap eşlikçisi, kahvaltı peyniri ya da özel tariflerde tercih edilirken; taze kaşar günlük kullanıma daha uygundur.

Kaşar peyniri, yüksek protein ve kalsiyum içeriğiyle özellikle çocuklar, sporcular ve kemik sağlığı için önemlidir. 100 gram kaşar peyniri yaklaşık olarak şu değerleri içerir:

• Enerji: 350-400 kcal
• Protein: 25-30 gram
• Yağ: 30 gram
• Kalsiyum: 800 mg

Bu değerler, kaşar peynirini hem doyurucu hem de besleyici bir gıda haline getirir. Ancak yüksek yağ oranı nedeniyle porsiyon kontrolü önemlidir.

Kaşar peyniri buzdolabında, hava almayan kaplarda saklanmalıdır. Taze kaşar, 7-10 gün içinde tüketilmelidir. Eski kaşar ise daha uzun süre dayanabilir, ancak kuru ve serin bir ortamda saklanmalıdır. Buzluğa koymak kaşarın dokusunu bozabilir.

Kaşar peyniri, Türkiye’nin zengin peynir kültürünün en özel ürünlerinden biridir. Gerek üretim şekli, gerekse yöresel çeşitliliğiyle sofralarımıza hem lezzet hem de değer katmaktadır. Eğer gerçek bir peynir deneyimi yaşamak istiyorsanız, Kars’tan gelen bir dilim eski kaşar size Anadolu'nun lezzetli tarihini sunabilir.

Kaşar peyniri hakkında daha fazla bilgi ve doğal ürünler için Kaşarcım markamızla tanışabilirsiniz.